ΤΕΡΨΗ ΠΑΣΧΑΛΗ: Η ΜΗΤΕΡΑ ΠΟΥ ΕΦΕΡΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΑ THERAPY DOGS ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΟΥ ΓΙΟΥ ΤΗΣ

Η ιδρύτρια των «Therapy Dogs» αποκαλύπτει πως η αναπηρία του γιου της, έγινε η αφορμή για να φέρει τα σκυλάκια θεραπείας -τα οποία σήμερα βοηθούν εκατοντάδες ανθρώπους στη χώρα μας-στην Ελλάδα και μιλάει για τον αγώνα που έδωσε και τα εμπόδια που χρειάστηκε να ξεπεράσει για να το πετύχει.

Της Σοφίας Αποστολίδου

Η Τέρψη Πασχάλη είναι ένας άνθρωπος που κερδίζει αμέσως τον θαυμασμό. Μητέρα δύο παιδιών, εκ των οποίων το ένα, ο Μπάμπης, είναι παιδί με αναπηρία. Η Τέρψη Πασχάλη στην προσπάθεια να βοηθήσει τον γιο της, σε μια εποχή που στη χώρα μας δεν υπήρχαν καν ειδικά σχολεία, έφερε στην Ελλάδα τα σκυλάκια θεραπείας που σήμερα βοηθούν εκατοντάδες ανθρώπους με αναπηρία και ψυχικές ασθένειες. Ο δρόμος δεν ήταν εύκολος και τα εμπόδια ήταν πολλά. Το κίνητρο όμως ήταν ισχυρό. Στην Ελλάδα δεν υπήρχε αρμόδιος φορέας και έτσι όταν απευθύνθηκε στον παγκόσμιο φορέα εκπαίδευσης ζώων θεραπείας είδε την πόρτα να κλείνει και να την παραπέμπουν στον φορέα της χώρας μας, που όμως δεν υπήρχε. Έτσι, έπρεπε να τον δημιουργήσει εκείνη. Να διαβάζει πολύ και να αποδείξει πως δικαιούται να γίνει δεκτή στην παγκόσμια κοινότητα ζώων θεραπείας, τα κριτήρια εισαγωγής στην οποία είναι πολύ αυστηρά. Όμως τα κατάφερε! Και μάλιστα κατάφερε να κάνει και τον δικό της σκυλάκο, έναν πρώην αδεσποτούλη, το πρώτο σκυλάκι θεραπείας στην Ελλάδα, και μάλιστα πιστοποιημένο από τον παγκόσμιο οργανισμό ζώων θεραπείας. Και το όμορφο ταξίδι ξεκίνησε… Σήμερα, τα Therapy Dogs συνεργάζονται με το « 424 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο» και το νοσοκομείο «Γεώργιος Παπανικολάου», καθώς και με δεκάδες φορείς και ιδρύματα και βοηθούν ανθρώπους με αναπηρίες και σοβαρές ψυχικές ασθένειες. Η Τέρψη Πασχάλη μοιράζεται με τη Vwoman την ιστορία της,αλλά και τον τρόπο με τον οποίο τα σκυλάκια θεραπείας βοηθούν στις ασθένειες και μας αποκαλύπτει πώς μπορείτε να κάνετε και εσείς το δικό σας σκυλάκι,ζωάκι θεραπείας και πως μπορείτε να γίνετε εθελοντές στα Therapy Dogs.

Πώς γεννήθηκε η ιδέα να δημιουργήσετε τα Τherapy Dogs;

Η ιδέα της δημιουργίας των Therapy Dogs γεννήθηκε πριν από 10 χρόνια. Έχω έναν γιο, τον Μπάμπη, που είναι σήμερα 32 χρόνων και είναι ένα άτομο με αναπηρία. Την εποχή που ήταν ο Μπάμπης μικρός, σαν γονείς που είχαμε ένα παιδί με αναπηρία, δεν είχαμε πολλές από τις ευκολίες που υπάρχουν σήμερα. Για παράδειγμα τότε δεν υπήρχαν τα ειδικά σχολεία και είχαμε μπει σε μία λογική να τρέχουμε μόνοι μας και να αναζητούμε οποιονδήποτε και οτιδήποτε θα μπορούσε να βοηθήσει το παιδί μας. Κάποια μέρα, παρακολουθούσα σε έναν τηλεοπτικό σταθμό ένα θέμα που παρουσίαζε μία φυσική καταστροφή που είχε συμβεί και μέσα στο θέμα έδειχνε ότι οι πρώτοι που επενέβαιναν για να βοηθήσουν ήταν οι σκύλοι. Στο σπίτι μου πάντα είχα σκυλάκια, είχα προσέξει τον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο φερόταν το σκυλάκι μου στον Μπάμπη, χωρίς καν να έχουν λάβει ειδική εκπαίδευση. Ο Μπάμπης δεν έχει καλή κινητικότητα. Το σκυλάκι μας ο Φοίβος λοιπόν, δεν πηδούσε ποτέ πάνω στον Μπάμπη, σαν να καταλάβαινε τι συμβαίνει στον Μπάμπη. Επίσης δεν γάβγιζε ποτέ στον Μπάμπη. Και να σκεφτείτε ότι ο Φοίβος είχε έρθει στο σπίτι μας με την πρόθεση να τον φιλοξενήσω και να τον δώσω για υιοθεσία και τελικά δεν έφυγε ποτέ. Η αφοσίωση και η αγάπη είναι φυσικές αντιδράσεις των σκυλιών απέναντι στους ανθρώπους. Στην πορεία βρέθηκαν στο δρόμο και οι κατάλληλοι άνθρωποι, όπως η Μαρία η Στογιάννη, που είναι θετική εκπαιδεύτρια σκύλων, και η οποία χωρίς να έχει σχέση με την αναπηρία, αγάπησε και αγκάλιασε αμέσως την ιδέα αυτή. Και κάπως έτσι γεννήθηκε στο μυαλό μας η ιδέα των Therapy Dogs.

Φαντάζομαι όμως ότι θα αντιμετωπίσατε πολλές δυσκολίες στο να μετουσιώσετε την ιδέα αυτή σε πράξη.

Πραγματικά οι δυσκολίες ήταν πολλές. Το κίνητρο όμως ήταν ισχυρότερο. Σκεφτείτε μόνο πως δεν υπήρχε καν βιβλιογραφία για τα σκυλάκια θεραπείας στα ελληνικά. Και εμείς έπρεπε, πριν ξεκινήσουμε να διαβάσουμε, και διαβάσαμε πολύ. Μελετήσαμε όλη την ξένη βιβλιογραφία και ήμασταν οι πρώτοι που πήραμε πτυχίο «Pet Ρartner», ένα πτυχίο το οποίο δίνεται με πολύ αυστηρά κριτήρια και απαιτεί τριετή σεμινάρια. Μέχρι τότε, δεν υπήρχε αντίστοιχος φορέας στη χώρα μας. Έτσι στέλναμε email για να δηλώσουμε συμμετοχή στα σεμινάρια, στον παγκόσμιο φορέα, ο οποίος μας παρέπεμπε στον φορέα της χώρας μας, ο οποίος όμως φορέας δεν υπήρχε!Τελικά, καταφέραμε με πολύ κόπο να ανοίξει ο παγκόσμιος φορέας πιστοποίησης μία σχετική φόρμα συμμετοχής και στην Ελλάδα, ειδικά για εμάς και για πέντε άτομα της ομάδας μας . Και κάπως έτσι, καταφέραμε και πήραμε την άδεια τους και το πτυχίο. Έπειτα, ακολούθησε η πιστοποίηση από την διεθνή οργάνωση για τα ζώα θεραπείας, την οποία για να λάβεις πρέπει να αποδείξεις ποιος είσαι και τι είναι αυτό που κάνεις. Απαιτείται, μεταξύ άλλων, να στείλεις ιστορικό και φωτογραφίες με τη δράση σου. Μπορεί να είμαστε εθελοντές, αλλά θέλουμε να είμαστε επαγγελματίες εθελοντές με απόλυτο σεβασμό και στο χώρο της αναπηρίας και της ψυχικής υγείας.

Φαντάζομαι ότι με αυτές σας τις ενέργειες αποτελείτε πρότυπο για κάθε γονέα με αναπηρία;

Το πιο σημαντικό για έναν γονιό που έχει παιδί με αναπηρία είναι η αποδοχή. Όταν γέννησα τον γιο μου, ήμουν 25 χρόνων και δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα φέρω στον κόσμο ένα παιδί με αναπηρία. Το πρώτο πράγμα που λες είναι πως αποκλείεται το δικό μου παιδί, να είναι ένα παιδί με αναπηρία. Η δεύτερη σκέψη είναι ότι : «Το παιδί μου θα γίνει καλά». Με το χρόνο όμως, αρχίζεις τελικά να το αποδέχεσαι και μετά γίνεσαι ένας ευτυχισμένος γονιός. Αν αντί να περιμένεις πράγματα που το παιδί σου δεν μπορεί να κάνει, εστιάζεις σε αυτά που καταφέρνει το δικό σου παιδί, σύμφωνα με τις δικές του δεξιότητες, και τότε θα καμαρώνεις για αυτό και θα είσαι ένας περήφανος γονέας.

Σήμερα τα ζωάκια θεραπείας είναι πολύ διαδεδομένα και τα οφέλη των Therapy Dogs είναι γνωστά. Πώς αντιδρούσε ο κόσμος στην αρχή όταν του λέγατε ότι το σκυλάκι είναι θεραπευτής;

Υπήρχαν πολλοί άνθρωποι που μας πίστεψαν αλλά υπήρχαν και άλλοι που ήταν δύσπιστοι και μας ρωτούσαν πράγματα που για εμάς φαινόταν εξωφρενικά όπως για παράδειγμα αν ο σκύλος δαγκώνει ή αν είναι καθαρός. Αξίζει να αναφέρουμε επίσης ότι από το 2015 τα εκπαιδευμένα ζώα συντροφιάς αναγνωρίζονται ως θεραπευτές. Πλέον, τα Τherapy Dogs έχουν μπει και στα δημόσια νοσοκομεία. Συνεργαζόμαστε με το «424» και με το νοσοκομείο «Γ. Παπανικολάου» και συγκεκριμένα με το τμήμα ιατροδικαστικής, εκεί όπου νοσηλεύονται άνθρωποι που έχουν καταδικαστεί για κακουργήματα που διέπραξαν εξαιτίας της ψυχικής τους κατάστασης.

Πώς ακριβώς λειτουργεί η θεραπεία με τα Τherapy Dogs;

Αυτό που κάνουμε είναι να αφήνουμε το σκυλάκι με τον ασθενή να αλληλεπιδράσουν βάσει ενστίκτου. Λέμε στους θεραπευόμενους ότι φέραμε έναν φίλο που θέλει να σε δει και τον ρωτάμε αν θέλει να προχωρήσει στις συνεδρίες. Σημαντικός παράγοντας είναι και ο σκύλος να θεωρεί τη συνεδρία ως παιχνίδι. Η ηρεμία του σκύλου είναι εκείνη που μεταφέρεται στον ασθενή. Τα σκυλάκια θεραπείας βοηθούν τους ασθενείς με ψυχική ασθένεια να ανοίγονται στους γιατρούς και τους ανθρώπους με αναπηρία με διάφορους τρόπους.

Πώς ακριβώς γίνονται οι συνεδρίες με τα σκυλάκια θεραπείας;

Οι συνεδρίες γίνονται σε τακτές ημερομηνίες. Τα προγράμματα ξεκινούν τον Οκτώβριο και τελειώνουν τον Ιούνιο. Έχουμε μία πλήρη επιστημονική ομάδα που αποτελείται από ψυχολόγο, ψυχίατρο, ειδική παιδαγωγό και λογοθεραπευτή. Όλα καταγράφονται και αξιολογούνται και έχουμε μετρήσιμο αποτέλεσμα.

Θυμάστε κάποιο περιστατικό που να σας συγκίνησε ιδιαίτερα;

Δέκα χρόνια τώρα κλαίμε και κλαίμε από χαρά! Γιατί βλέπουμε τα θαύματα που κάνουν αυτά τα σκυλάκια. Στις αρχές είχαμε ένα παιδάκι με αυτισμό, το οποίο πήγαινε στο ίδιο σχολείο με τον Μπάμπη και το οποίο βρισκόταν τρία χρόνια σε ηθελημένη αλαλία. Όπως σας προανέφερα, κάθε φορά που πηγαίνουμε για θεραπεία ρωτάμε τα παιδιά αν θέλουν να φέρουμε ξανά το σκυλάκι. Κάναμε και στο συγκεκριμένο παιδάκι την ερώτηση και το ακούσαμε να λέει «Ναι». Το παιδάκι είχε μιλήσει μετά από τρία χρόνια ηθελημένης αλαλίας! Ένα άλλο περιστατικό που θυμάμαι ήταν με τον Σπίθα και ένα κοριτσάκι με τύφλωση και τετραπληγία. Το κοριτσάκι αυτό, είχε αυτό που ονομάζουμε κλειδωμένα άκρα- δεν μπορούσε δηλαδή να ανοίξει τα χεράκια του που ήταν κλειδωμένα σε μπουνίτσες. Όταν λοιπόν βάλαμε τον Σπίθα στην αγκαλιά της , άπλωσε τα χεράκια της στην προσπάθεια της να τον χαϊδέψει, κάτι που οι φυσιοθεραπευτές προσπαθούσαν χρόνια να καταφέρουν. Αυτό ήταν μια τεράστια επιτυχία.

Μπορεί ακόμα και το δικό μας σκυλάκι να γίνει Therapy Dog;

Φυσικά! Αρκεί να είναι από 1 έως 10 ετών, να είναι στειρωμένο και να έχει χαρακτήρα ο οποίος ταιριάζει να γίνει σκυλάκι θεραπείας. Και εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι αναφερόμαστε στον χαρακτήρα και όχι στην ράτσα. Ένα από τα σκυλάκια θεραπείας μας είναι ένα ροντβάιλερ, ο Σπίθας, ήταν πρώην αδεσποτούλης. Εκείνο που χρειάζεται είναι ο σκύλος να είναι ανθρωποκεντρικός και να αγαπάει τους ανθρώπους. Να θέλει χάδια, φιλιά και αγκαλιές. Και από κει και πέρα να μην είναι υπερευαίσθητος σε ήχους. Η εκπαίδευση κρατάει έξι με οκτώ μήνες. Και στο διάστημα της εκπαίδευσης , το σκυλάκι έρχεται μαζί μας σε συνεδρίες για να διαπιστώσουμε αν όντως του αρέσει, γιατί εκείνο που μετράει είναι η ευζωία του σκύλου. Ο σκύλος πρέπει να το θεωρεί παιχνίδι. Αν αγχωθεί ή δεν του αρέσει βγαίνει αμέσως από την εκπαίδευση. Θέλουμε ένα σκυλάκι που θα είναι ισορροπημένο και χαρούμενο. Ο σκύλος υπάρχει για να μας κάνει χαρούμενους και πρέπει να του δείχνουμε τι μας κάνει χαρούμενους με θετικό τρόπο. Να του δείχνουμε με επιβράβευση τι μας αρέσει.

Πώς μπορεί κάποιος να έρθει σε επαφή με τα Therapy Dogs;

Όλο αυτό το διάστημα έχουμε προχωρήσει σε περίπου τρεις χιλιάδες δράσεις, σε συνεργασία με φορείς και χώρους που φιλοξενούν ή περιθάλπουν άτομα με αναπηρία ή με ψυχικές νόσους. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να κάνουμε συνεδρίες σε μεμονωμένα άτομα, μπορεί όμως όποιος το επιθυμεί να ζητήσει να έρθουμε σε επαφή μαζί του μέσω του φορέα, όπως π.χ. μέσω του ειδικού σχολείου που φοιτά το παιδί του.

Πώς μπορεί να γίνει κάποιος εθελοντής στα Therapy Dogs;

Στην ομάδα των Therapy Dogs είμαστε όλοι εθελοντές. Όλοι εργάζονται εθελοντικά από τον διαχειριστή του site, μέχρι την εκπαιδεύτρια. Όποιος επιθυμεί να γίνει εθελοντής μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας. Το μόνο που θέλουμε είναι να είναι υπεύθυνος εθελοντής. Δεν θέλουμε να καταχραστούμε τον χρόνο των εθελοντών, θέλουμε μόνο να είναι συνεπής σε αυτό που θα δεσμευτεί να κάνει. Μπορεί επίσης όποιος επιθυμεί να μας στηρίξει και μέσω του τραπεζικού μας λογαριασμού που υπάρχει στο site ή μέσω των bazaar που διοργανώνουμε. Ακόμα και το ένα ευρώ είναι για εμάς πολύτιμο. Επίσης, μέσα στο 2022 θα πραγματοποιηθούν δωρεάν σεμινάρια εκπαίδευσης για ανθρώπους που θέλουν να γίνουν εκπαιδευτές και δωρεάν αξιολόγηση σε σκυλάκια που οι κηδεμόνες τους θέλουν να τα κάνουν Therapy Dogs.