Athenaeum
Αδριανού
3, Θησείο
Τηλέφωνα:
210 3211987 - 55 & 49
Αίθουσα «Λούλη Ψυχούλη»
ΑΡΗΣ ΓΡΑΙΚΟΥΣΗΣ
Frédéric Chopin «Nocturnes & Polonaises»
Παρασκευή 10 Νοεμβρίου
Ό πιανίστας Άρης Γραικούσης μετά την επιτυχία και
την μεγάλη προσέλευση τον περασμένο Μάιο
στο Ίδρυμα
Θεοχαράκη, παρουσιάζει ξανά το
ρεσιτάλ, Frédéric Chopin: «Nocturnes & Polonaises» την Παρασκευή 10 Νοεμβρίου στο Καλλιτεχνικό κέντρο & Ωδείο “Athenaeum”.
Το πρόγραμμα, εμπλουτισμένο
από την πρώτη φορά, περιλαμβάνει επιλογή από τις Πολωνέζες και τα νυχτερινά του
αγαπημένου Πολωνού συνθέτη, έναν από τους μεγαλύτερους εκπροσώπους του
ρομαντισμού και από τους μεγαλύτερους πιανίστες της εποχής του.
Παρασκευή 10 Νοεμβρίου 2017
Ώρα: 20:00
Τιμές εισιτηρίων:
Γενική είσοδος: 10 ευρώ
Φοιτητικό: 5 ευρώ
της Μαρίας Κοτοπούλη
21 Μαΐου 2017
Το πιάνο του Σοπέν, από τα σπουδαιότερα έργα της
πολωνικής ποίησης, του συμβολιστή ποιητή, δραματουργού ζωγράφου και γλύπτη
Cyprian-Kamil Norwid (1821-1883) ερχόταν ξανά και ξανά στη μνήμη μας, καθώς
παρακολουθούσαμε το θαυμάσιο ρεσιτάλ πιάνου του διακεκριμένου σολίστ Άρη Γραικούση,
στη φιλόξενη αίθουσα του Ιδρύματος Θεοχαράκη, στις 11-5-2017. Ήταν η έντονη
ελεγειακή αίσθηση, η πλασμένη από τον σολίστ με το πρώτο άγγιγμα των πλήκτρων,
που μας πήγε πίσω στον χρόνο, όταν τον Σεπτέμβρη του 1863 στρατιώτες της
τσαρικής Ρωσίας κατέστρεφαν στη Βαρσοβία το πιάνο του Chopin, κειμήλιο ενός
τέκνου της Πολωνίας που έμελλε να γίνει ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες
και πιανίστες όλων των εποχών.
Ο Frédéric Chopin (1810-1849)
υιοθέτησε και ανέπτυξε μοναδικά τη φόρμα nocturne, την οποία
δημιούργησε πρώτος ο Ιρλανδός συνθέτης και πιανίστας John Fietd (1728-1837).
Επίσης εφηύρε τη φόρμα της ballade και έκανε μεγάλες καινοτομίες στη sonata για
πιάνο, στη mazurka, την polonaise και το waltz.
«Τραγούδια της Νύχτας ή Bel canto του πιάνου»,
περιγράφονται συνήθως τα nocturneτου Chopin. Και ήταν η απαράμιλλη ερμηνεία του
πιανίστα που δικαίωσε τον τίτλο, αναπλάθοντας τον ρομαντισμό μιας εποχής, με
τις μύριες εικόνες της σελήνης που ανατέλλει και φωτίζει τις δραματικολυρικές
εκφάνσεις των ερώτων της νύχτας. Με την σπάνια ερμηνεία του, ο πιανίστας
ανέδειξε την ποιητική γλώσσα του Chopin, τη μελοδραματικότητα και την αρμονία
των αριστουργηματικών του συνθέσεων που άρχισε να γράφει από το 1830 ως το
1846. Καθώς διαθέταμε άριστη ορατότητα, είχαμε την τύχη να θαυμάσουμε τη
συνοδεία του αριστερού χεριού στο «τραγούδι» του δεξιού και δεν αποφύγαμε,
συνειρμικά, να αφουγκραστούμε το περίφημο ιταλικό Bel canto και νοερά, να
θαυμάσουμε κι εμείς, μαζί με τον συνθέτη, τον Bellini.
Η πολωνέζα, από τις πιο γνωστές
φόρμες της κλασικής μουσικής, ενέπνευσε πολλούς συνθέτες, ανάμεσά τους οι J. S.
Bach, G. P.Telemann, W. A. Mozart και L. V. Beethoven. Έλκει την καταγωγή της
από τον χορό των χωρικών του 15ου αιώνα, ενώ στους χρόνους που ακολούθησαν
έγινε ο προσφιλής χορός ευγενών και αστών και καθιερώθηκε ως ένας από τους
πέντε ιστορικούς, εθνικούς χορούς της Πολωνίας.
Ο Chopin εμπνεύστηκε από την
παράδοση της πατρίδας του και έγραψε πολωνέζες και μαζούρκες, μόνο
που δεν χορεύονται, καθώς είναι γραμμένες με γρήγορο δεξιοτεχνικό ρυθμό. Οι
περισσότερες πολωνέζες είναι για σόλο πιάνο, και βασίζονται σε λαϊκά μοτίβα που
εκφράζουν τη φλόγα, το πάθος και τον πατριωτισμό του λαού της Πολωνίας.
Την πρώτη πολωνέζα έγραψε ο
Chopin στα επτά του χρόνια, το 1817, και την τελευταία, την Polonaise Fantaisie,
το 1846, τρία χρόνια πριν πεθάνει. Σε έξοχες, ισάξιες ερμηνείες, ακούσαμε πέντε
από αυτές. Από τις πιο διάσημες, οι δίδυμες Polonaise Military αρ.
1 και 2, γράφτηκαν το 1832 και αξίζει να αναφέρουμε την επισήμανση του
Anton Rubinstein, ότι η Πρώτη συμβολίζει τη δόξα της Πολωνίας
και η Δεύτερη την τραγωδία της. Πράγματι, μέσα από
τη στοχαστική ερμηνεία του πιανίστα, το πένθος και η δραματικότητα της Δεύτερης έρχονταν
σε αντίστιξη με το μεγαλείο, τη χαρά και την ανάταση της Πρώτης.
Από την ερμηνευτική δεινότητα του
Άρη Γραικούση ευτύχησε η πιο τρυφερή και συναισθηματική, Polonaise Adieu,γραμμένη
από τον Chopin το 1826, όταν τέλειωνε το λύκειο και ετοιμαζόταν να συνεχίσει
τις μουσικές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας.
Με την Polonaise Heroic (1842),
την αφιερωμένη στον φίλο του Γερμανό τραπεζίτη Auguste Léo, ο Chopin έφτασε στο
απόγειο της σύνθεσης και o σολίστ στην κορύφωση της ερμηνείας του.
Δυσκολότατα έργα που απαιτούν μεγάλη δεξιοτεχνική ικανότητα και
εσωτερική ευαισθησία, προκειμένου να διεγείρουν την ανάταση. Στοιχεία με τα
οποία είναι προικισμένος ο πιανίστας και, εναρμονισμένα με την πνευματική του
διαύγεια, έδωσαν ένα άριστο, καθ’ όλα, αποτέλεσμα και μας παρέπεμψαν στην
κριτική του Rober Schumann για τον Chopin και στην κατάληξή της: «Κύριοι,
αποκαλυφθείτε! Μπροστά σας είναι μια μεγαλοφυΐα!».